مدیریت شهری در بستر توسعه پایدار
تاریخ انتشار: ۲۳ بهمن ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۷۰۸۲۵۷۶
توسعه پایدار یک شهر، میتواند ثمرات بسیار مطلوب و قابل توجهی از منظر اقتصادی و محیط زیستی داشته باشد؛ برای دستیابی به این منظور، مدیریت شهری باید در کنار شهروندان و با تعاملی دوسویه، به سوی ایجاد یک شهر پایدارگام بردارد.
به گزارش خبرنگار ایمنا و بر اساس چکیده مقالهای از حمیدرضا تیهومیاندواب، کارشناس ارشد معماری در عصر حاضر با تغییر و تحول در عرصه معماری و شهرسازی کیفیت فرایند طراحی و خلق فضای شهری کاهش پیدا کرده است و نقشی معیوب از هویت معماری را تبیین میکند.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
مدیریت شهری یک فرایند است که در مجموع به یک نظام تصمیمگیری منجر خواهد شد، البته میزان موفقیت و یا نبود موفقیت مدیریت شهری بستگی به قدرت، مشروعیت و ساختار حقوقی، اجتماعی و اقتصادی جامعه دارد. نوع مدل مدیریت شهری در دورههای مختلف تاریخی و در مناطق مختلف، بازتابنده نگرش و میزان مشارکت عمومی و قدرت اجرایی مدیریتی است. یکی از گفتمانهای مهم در تعیین مدل مدیریتی برتر، تعیین چگونگی اداره شهر و قرارگیری قدرت در دست مدیران شهری است.
از سوی دیگر، مدل اداره شهر رابطه نزدیکی با حل یا ایجاد مسائل شهری دارد و آن را به مثابه عرصهای عمومی، اجتماعی، فرهنگی و کالبدی معرفی میکند که نه فقط دارای ویژگیهای زیبایی شناختی، بلکه باید به عنوان فضای شهری، بستر حیات مدنی شهر نیز باشد و به این ترتیب فضای شهری نه تنها با فرم بلکه با محتوا کامل میشود.
روند رو به رشد شهرنشینی در ایران و همنشینی فرهنگها و گروههای مختلف با یکدیگر و تبدیل روابط روستایی به روابط شهری، ضرورت بازتعریف تعاملات کنشگران با یکدیگر و با نهادهای شهری را در جامعه شهری متناسب با معیارهای قانونی روزآمد و با ضمانت اجرایی قوی مشخص میکند.
مدیریت شهری به عنوان یک نهاد محلی، مسئول نظارت، برنامهریزی و مدیریت توسعه شهرها است؛ در این ارتباط موضوعی که مدیریت میشود، فضا و مجموعهای از فعالیتهایی است که در آن اتفاق بیفتد. ایفای این نقش، مستلزم سطح متناسبی از تمرکززدایی سیاسی مدیریتی و اختیارات کافی برای سیاستگذاری، تصمیمگیری، برنامهریزی و اجرا در سطح محلی است. مدیریت مهمترین عامل در حیات، رشد و بالندگی یا مرگ یک جامعه است و روند حرکت از وضع موجود به سوی وضع مطلوب را کنترل میکند و هدف آن سیاستگذاری و اجرای آن است.
امروزه هدف اصلی مدیران شهری دستیابی به شهرهای پایدار و مدیریت شهری پایدار است. در مدیریت شهری پایدار، تلاش بر پایداری منابع برای نسلهای آینده و جلوگیری از اتلاف و تخریب منابع در کنار دستیابی به سطح قابل قبولی خدمات عمومی و رفاه شهری برای تمامی نسلها است. درحالیکه مدیریت شهری کارآمد و پایدار، کلیه امور محلی سیستم شهر را باید برنامهریزی، سیاستگذاری، هدایت، ساماندهی، نظارت و هماهنگی کند.
از این رو روابط مشخصی بین سازمانها و ارگانهای متولی در امور شهری وجود ندارد و چنانچه رویکرد مدیریت یکپارچه شهری مورد توجه قرار گیرد، امکان ارتقای شاخصها و مؤلفههای پایدار در شهر وجود دارد. اداره امور شهرها بدون یکپارچگی در مدیریت آن، شهرها را به سمتوسویی سوق میدهد که نتیجهای جز اتلاف منابع و ناپایداری در حوزههای اجتماعی و اقتصادی را در بر نخواهد داشت.
شهر، سیستمی پویا و زنده است که عملکردهای ساختارهای آن، پیوسته با هم تعامل دارند، برای تنظیم این روابط و پایداری سیستم، هماهنگی و یکپارچگی در مدیریت آن ضروری است و ما نمیتوانیم کارکردهای مختلف شهر را به مدیریت از هم گسیخته و برون ارتباط با هم بسپاریم و انتظار بهبود وضعیت داشته باشیم.
شهرها، زیر بنای حیات اجتماعی جوامعشهر به مثابه یک واقعیت اجتماعی تعریف میشود؛ در اینجا شهر در نهایت، محصول مجموعه روابط میان بازیگران اجتماعی و از این رو این باور وجود دارد که شکلگیری فضاها و روابط شهری از این روابط تبعیت میکنند؛ از نظر اجتماعی، شهرها مکانهای مناسبی برای شکلگیری نهادهای جمعی، اعتلای ارزشهای فرهنگی، گسترش و تحکیم روابط و مناسبات اجتماعی و پاسداری از روشهای انسانی و هویتهای ملی و محلی هستند.
شهر کالبد حیات اجتماعی جوامع است جایی که در آن روابط انسانی و اجتماعی شکل گرفته، بارور و شکوفا میشود. آنها همچون موجشکن بر پهنه گیتی ایستاده، امواج تعدی را در هم شکسته و بدین ترتیب به حیطه امنیت بدل شدهاند. آنها آدمی را در وصول به نقطه والای فرهنگ یاری رسانیدهاند. آنها در پناه دیوارهای خود محیطی مناسب را برای پرورش اصلیترین دستاوردهای علمی و هنری فراهم آوردهاند.
شهر «زنده _ فضا» به شهر زنده در فضا تبدیل میشود آن هم تنها بهدلیل حضور انسانهایی که در آن ساکن هستند و این آغاز فرایند فروریزی بنیانهای زندگی شهری و شروع از هم پاشیده شدن شالودههای شهر است. شهری که دیگر نمیتواند همچون یک مقوله فلسفی مورد بررسی قرار گیرد، فلسفه وجودی خود را از دست داده است.
شهری که دیگر نمیتواند با موازین علمی سنجشپذیر باشد، عینیت واقعی بودن خود را از دست میدهد و اگر جنب و جوشی در آن به چشم میخورد نه به سبب کنش و واکنشهای فضایی است که ایجاد میکند، بلکه بخاطر حضور انسانهایی است که بهرغم کارا نبودن فضای شهری مجبور به زیست در آن هستند.
پایداری یکی از مهمترین و شاخصترین اهداف برنامهریزی محیطی و فضایی در طول سه دهه گذشته بوده و در واقع مجموعهای از برنامههای گوناگون با هدف تسهیل توسعه اجتماعی و اقتصادی است که در همین راستا، بهدلیل به حداقل رساندن آسیبهای زیست محیطی در کانون توجه جامعه جهانی قرار گرفته است.
انسان بهعنوان محور اصلی توسعه پایدار شناخته میشود، به همین سبب پاسخگویی به نیازهای او در راستای توسعه پایدار اهمیت ویژهای دارد که همسو با اهداف والای انسان از جمله برخورداری از یک زندگی سالم و هماهنگ با طبیعت است؛ هدف سیستم مدیریت شهری به مثابه جزئی از سیستم حکومتی، اداره امور شهرها است و بر اساس نقشی که دولت برای این سیستم قائل میشود، مدیریت شهری به مثابه جزئی از سیستم حکومت محلی زمینه ارائه خدمات مورد نیاز جمعیت ساکن در شهرها و الزامات زندگی جمعی را فراهم میکند.
آگاهی از اصول برنامهریزی نیاز امروز مدیریت شهریمدیریت شهری به عنوان چارچوب سازمانی توسعه شهر به سیاستها، برنامهها، طرحها و اقداماتی مربوط میشود که در پی اطمینان از تطابق رشد جمعیت با میزان دسترسی به زیرساختهای اساسی زندگی شهری بهویژه مسکن و اشتغال است. در چارچوب این تعریف کارایی مدیریت شهری وابستگی مشخص و مستقیمی به عوامل زمینهای از قبیل ثبات سیاسی، وحدت و یکپارچگی اجتماعی، رونق اقتصادی و انسجام و پویایی فرهنگی و برخی عوامل دیگر نظیر توان و مهارت، انگیزه و دانش سیاستگذاران، تصمیمگیران، تصمیمسازان و افراد استفاده کننده از این سیاستها و برنامهها دارد.
مدیریت شهری باید برای شهر، برنامهریزیهایی را به انجام برساند، فعالیتهای شهری را سازمان دهد و بر فعالیتهای انجام شده نظارت و حتی برای انجام بهینه امور، انگیزش ایجاد کند، انجام چنین مواردی به آگاهی از اصول مدیریت، برنامهریزی، ارتباطات، انگیزش، سازماندهی، هدایت و رهبری و نظارت و کنترل باز میگردد.
مهمترین هدف مدیریت شهری را میتوان در ارتقای شرایط کار و زندگی جمعیت ساکن در قالب اقشار و گروههای مختلف اجتماعی و اقتصادی و حفاظت از حقوق شهروندان، تشویق به توسعه اقتصادی و اجتماعی پایدار و حفاظت از محیط کالبدی دانست، بنابراین هنگامی که شهر، دارای مشکلات و نارساییهایی در چرخه امور خود بود و از مشکلات بهداشت شهری و آلودگیهای محیطی برخوردار و از اقسام آسیبهای اجتماعی رنج میبرد و بحرانهایی همچون مسکن، نقص در ظرفیت کافی تأسیسات عمومی، بیکاری، کمی درآمد، زاغهنشینی، سختیهای اجتماعی، رشد خودروی شهری و بیهویتی در شکلگیری بافتها و ساختمانها را تجربه میکرد، میتوان به این نتیجه رسید که مدیریت شهری آن در تنگنا و نارسایی به سر میبرد.
نتیجهگیریتوسعه پایدار یک شهر، میتواند ثمرات بسیار مطلوب و قابل توجهی چه از منظر اقتصادی و چه از منظر محیط زیستی داشته باشد. برای دستیابی به این هدف، مدیریت شهری باید در کنار شهروندان و با تعاملی دوسویه، به سوی ایجاد یک شهر پایدار، گام بردارد. مدیریت شهری در بخش زیرساختهای سبز، عملکرد رضایتبخشی را داشته است و این شاخص در وضعیت مطلوبی در بین دیگر شاخصها داشته و نشان از وضعیت مطلوب زیرساختها و فضاهای سبز موجود در شهر دارد.
مدیریت شهری یک فرایند است که در مجموع به یک نظام تصمیمگیری منجر خواهد شد، میزان موفقیت یا نبود موفقیت یا «مدیریت یکپارچه» مدیریت شهری بستگی به قدرت و مشروعیت و ساختار حقوقی و اجتماعی و اقتصادی جامعه مورد یکپارچه شدن مدیریت شهر که بعضی مواقع هم به عنوان مدیریت واحد شهری نظر است گفته میشود، یکی از مفاهیمی است که امروزه زیاد شنیده میشود، شهر به عنوان سیستم یکپارچهای است که شهری باید مدیریت آن نیز یکپارچه باشد، چراکه شهرها دارای هویت واحد و یکپارچه هستند.
تجربیات الگوهای متفاوت مدیریت شهری در ادوار تاریخی کشور، کمک فراوانی به شناخت و تعیین راهبردهای اساسی مدیریت شهری در دنیای امروزی دارد، به گونهای که درک صحیح تجربیات تاریخی ارزشمند و استفاده از آنها بر میزان موفقیت الگوهای توسعه شهری و بویژه توسعه پایدار شهری میافزاید.
از آنجا که مدیریت شهری با توجه به پویایی شهرها با اندیشههای مختلف در تصمیمگیری مواجه است و اتخاذ تصمیمات حالتی پیچیده پیدا میکند، بنابراین تطبیق تجربیات مدیریتی و جلوگیری از آزمون و خطا و لغزش در تصمیمگیریها امری ضروری است، بهطوریکه میتوان نقش سیستم مدیریتی شهری را مشابه یک خلبان یا ملوان قلمداد کرد زیرا عرصه فعالیت شهر با شهروندان است و تصمیمات نیز باید بسیار علمی و کارآمد باشند، از این رو شهرها را به عنوان یک سیستم یکپارچه و به عنوان یک موجوده زنده فرض میکنند که نیازمند مدیریت پویا و هوشمند برای هماهنگی میان عناصر مختلف و تعیین و دستیابی به اهداف خود است.
کد خبر 639796منبع: ایمنا
کلیدواژه: مدیریت شهری توسعه پایدار شهری شهر پایدار نیروی انسانی شهر سازی شهر برنامه ریزی توسعه شهری نظام برنامه ريزي شهري کلانشهر برنامه ریزی شهری مشارکت شهروندان شهرداری شهرهای ايران شهر شهروند کلانشهر مدیریت شهری کلانشهرهای جهان حقوق شهروندی نشاط اجتماعی فرهنگ شهروندی توسعه پایدار حکمرانی خوب اداره ارزان شهر شهرداری شهر خلاق اجتماعی و اقتصادی مدیریت شهری مدیریت شهری مدیریت شهری توسعه پایدار برنامه ریزی دست یابی مدیریت شهر تصمیم گیری فضای شهری یک شهر
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.imna.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایمنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۷۰۸۲۵۷۶ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
رژیم اسراییل ریشه ناامنی و دشمن مشترک ما است
به گزارش خبرگزاری مهر، حسین امیرعبداللهیان وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران در پانزدهمین نشست سران اسلامی در بانجول، گامبیا درباره ((ارتقای وحدت و همبستگی از طریق گفتگو برای توسعه پایدار)) به ایراد سخنرانی پرداخت که متن کامل آن به شرح زیر است:
بسم الله الرحمن الرحیم
جناب آقای رئیس، عالیجنابان، خانمها و آقایان،
در ابتدا مراتب خرسندی خود را بابت حضور در این نشست ارزشمند و درکشور زیبای گامبیا ابراز میدارم. از مهمان نوازی گرم دولت و ملت گامبیا تشکر نموده و ریاست این کشور را بر پانزدهمین نشست کنفرانس سران اسلامی تبریک میگویم.
در آغاز سخن، ضمن محکومیت شدید تداوم جنایات وحشیانه رژیم صهیونیستی علیه مردم مقاوم و مظلوم غزه، بر ضرورت تقویت اتحاد و همبستگی بیش از پیش کشورهای اسلامی برای توقف فوری نسل کشی، جنایات جنگی ترکیبی رژیم صهیونیستی و لزوم ارسال فوری، کافی و بدون مانع کمکهای بشر دوستانه به سراسر غزه تأکید میکنم.
بی شک این دوره زمانی نیز با همه مصائب و سختیهای آن بر ملت فلسطین خواهد گذشت اما چگونگی و کیفیت نقش آفرینی ما دولتهای مسلمان در برخورد با این بحران در تاریخ ثبت و ضبط خواهد شد.
بی تردید قطع روابط دیپلماتیک و اقتصادی و تحریم عملی تسلیحاتی و تجاری ابزار مهمی در توقف نسل کشی اسرائیل در غزه و جنایاتش در کرانه و قدس شریف میباشد. از دولتها و کشورهای مسلمان و آزادیخواهی که در این مسیر اقدام نمودند، صمیمانه قدردانی میکنیم.
تحولات اخیر فلسطین و مقاومت غزه و کرانه بار دیگر ثابت کرد، از بین بردن مقاومت فلسطین و حماس، به عنوان یک حرکت آزادیبخش در مقابل اشغالگر، توهمی بیش نبود. چرا که رژیم اسرائیل یک دولت مشروع نیست، او فقط یک قدرت اشغالگر آپارتاید است و گذشت زمان نیز هرگز به قدرت اشغالگر مشروعیت نمی بخشد.
تحقق صلح و امنیت پایدار و عادلانه در منطقه تنها از طریق پایان اشغال سرزمین فلسطین، سوریه و لبنان، بازگشت آوارگان فلسطینی به سرزمین مادری خود و تضمین تحقق حق تعیین سرنوشت میسر است.
کارزار جهانی حمایت از فلسطین و محکومیت جنایات ضد بشری رژیم صهیونیستی با گذشت هفت ماه از آغاز جنگ همچنان با قدرت ادامه دارد و به دانشگاههای آمریکا، اروپا و سایر کشورهای جهان رسیده است. مدعیان دروغین آزادی بیان در غرب، این صدای اعتراضی وجدانهای بیدار بشری را با سرکوب خشونت آمیز پاسخ میدهند و با دیگر رویکرد استانداردهای دوگانه خود را به نمایش میگذارند.
رؤسای محترم،
افکار عمومی جهان و بویژه جهان اسلام قویاً از ما انتظار دارند تا در نتیجه این اجلاس سران، توصیه و اقدامات مهمی داشته باشیم شامل:
۱- تاکید بر برقراری آتشبس فوری، کامل، بیقید و شرط و دائم در تمام مناطق غزه از جمله در رفح و حتی کرانه باختری؛
۲- رفع کامل محاصره انسانی غزه؛
۳- تبادل اسرا؛
۴- موظف ساختن رژیم اسرائیل به خروج فوری، کامل و غیرمشروط تمامی نیروهای نظامی و تجهیزات آنها از غزه و تضمین بین المللی بازگشت امن مردم به مناطق و اماکن خود؛
۵- اعمال تحریم فوری تسلیحاتی و تجاری علیه رژیم اسرائیل؛
۶- حمایت از قرار موقت الزام آور دیوان بین الملل دادگستری و فراهم ساختن زمینه محاکمه و مجازات تمامی آمران، عاملان جنایات اسرائیل. برای تضمین صلح و امنیت در منطقه و جهان اسلام، باید رژیم سرکش و اشغالگر فلسطین را متوقف، محاکمه و مجازات کرد.
همکاران گرامی،
جهان اسلام اکنون در وضعیت بسیار حساس و پیچیده ای قرار دارد به نحوی که کشورهای اسلامی در تلاش برای دستیابی به اهداف توسعه پایدار با طیفی از چالشها ازجمله بیثباتی اقتصادی، ناآرامیهای سیاسی، درگیریهای منطقهای، اشغال خارجی، حضور بیگانگان و مداخله قدرتهای فرا منطقهای مواجه هستند. این چالشها تاکنون به تشدید فقر، تضعیف انسجام اجتماعی و اختلال در روند تلاشهای توسعهای منجر شده است.
با این وجود، این چالشها میتوانند موجد فرصتهایی قابلتوجه برای پیشرفت و نوآوری در جهان اسلام و شکوفایی تمدن اسلامی باشند. میراث فرهنگی غنی، منابع طبیعی متنوع و جمعیت جوان و مستعد کشورهای اسلامی، زمینههای مساعدی را برای پیشبرد طرحهای توسعه پایدار بر اساس شاخصها، معیارها ارزشهای اسلامی فراهم ساخته است.
در این راستا جهان شاهد است که مردان و زنان جوان با استعداد و تلاشگر ایران در مسیر توسعه علم و فناوری بومی شگفتیهای بزرگی آفریده اند. این ظرفیت سرشار در میان همه جوانان کشورهای اسلامی موجود است.
ما بر این باوریم که در راستای تحقق شعار تقویت، اتحاد و همبستگی از طریق توسعه پایدار؛
اول- ملتهای اسلامی با تمرکز و سرمایهگذاری در بخش نیروی انسانی، فناوری و زیرساختها میتوانند ظرفیت بزرگ خود را در جهت نیل به اهداف توسعه پایدار ملل مسلمان به کار گیرند.
دوم- جهت تعمیق سطح همکاریها و تسرّی توسعه پایدار و همهجانبه میبایست شبکه همکاریهای اقتصادی، فنی، توسعهای، تجاری و مالی- پولی میان کشورهای اسلامی در بستر توافقات و سازوکارهای هدفمند و مشترک، بیشازپیش تقویت گردد.
سوم- ایجاد یک پلتفرم اختصاصی در چارچوب سازمان همکاری اسلامی جهت اشتراکگذاری دانش، تخصص و منابع مرتبط با توسعه پایدار لازمه تحقق طرحهای توسعهای ملل مسلمان است.
چهارم- ارتقای یکپارچگی اقتصادی و تجاری بین کشورهای عضو سازمان همکاری اسلامی جهت دستیابی به اهداف توسعه پایدار، بر مبنای ارزشها یک ضرورت است.
پنجم- بهکارگیری ابتکارات و نوآوریهای فن آورانه و گسترش تحقیقات علمی به منظور پیشبرد دستور کار تحقق اهداف توسعه پایدار در چارچوب سازمان همکاری اسلامی نیازمند طراحی سازوکاری مناسب میباشد.
جناب آقای رئیس،
بی تردید اهداف مهم توسعه پایدار در هر نقطه از جهان بدون تضمین صلح و امنیت پایدار محقق نخواهد شد. همیاری و همکاری کشورها با شعار «امنیت و توسعه پایدار برای همه» ضرورت و فوریت مییابد.
آقای رئیس، همکاران گرامی، خواهران و برادران،
در پایان مایلم تاکید کنم؛ حمله تروریستی رژیم صهیونیستی به سفارت جمهوری اسلامی ایران در دمشق، بار دیگر چهره واقعی رژیم تروریست اسرائیل را آشکار ساخت.
جمهوری اسلامی ایران با توسل به قاعده حقوقی دفاع مشروع، -و پس از نااید شدن از نقش بازدارنده شورای امنیت سازمان ملل- روز شنبه ۱۳ آوریل، پاسخ نظامی حداقلی و محدودی به اسرائیل داد. البته ما با صدای بلند هشدار دادیم در صورت هر گونه ماجراجویی جدید رژیم اسرائیل علیه منافع ایران در داخل و یا خارج، واکنش بعدی ما علیه اسرائیل حداکثری، فوری و کاملاً پشیمان کننده خواهد بود. این تصمیمی تغییر ناپذیر است.
توسل ایران در اعمال حق دفاع مشروع نشان دهنده رویکرد مسئولانه ما نسبت به صلح و امنیت منطقه و جهان میباشد. ما امنیت جهان اسلام و امنیت منطقه را امنیت ایران میدانیم و دست دوستی خود را با دولتهای منطقه و جهان اسلام به گرمی میفشریم. رژیم اشغالگر اسرائیل ریشه نا امنی و دشمن مشترک ماست.
بار دیگر، آمادگی کامل جمهوری اسلامی ایران را برای همکاری با دولت گامبیا و کلیه دولتهای عضو سازمان همکاری اسلامی جهت ارتقای کارآیی این سازمان در جهان در حال گذار کنونی با هدف تقویت و تضمین منافع مشترک و صیانت از کیان و استقلال سیاسی و اقتصادی کشورهای اسلامی اعلام میکنم.
والسلام علیکم و رحمه الله
کد خبر 6096647 زهرا علیدادی